طناب های شیطان

[گمنام]

حکایت ایمان آدمی، حکایت غریبی است، از آن غریب‌تر، سنجه رسواکننده الهی است که سرشت بد نهاد را از گوهر پاک‌ذات جدا می‌کند.
آدمی اگر عابدترین خلق روزگارهم باشد، پیوسته باید کشیک نفس کشد چه آنکه نفس انسان سرکش است و بدلگام.
بوده اند در تاریخ کسانی که در ردیف بندگان خاص خدا جای داشته‌اند اما سرنوشتشان با کفر و شرک در هم آمیخته شد.
نمونه مسجّل و روشن آن، ابلیس سیه روی است که بنا به روایتی از امیر اهل ایمان، علی علیه السلام، شش هزار سال خدای را پرستش نمود اما عاقبت با حسد بردن بر آدمی، گرفتار نخوت و کبر گردید و کارنامه سفید گذشته‌اش را سیاه و سرنوشت تاریک آینده‌اش را تباه ساخت. بلعم باعورا، نمونه دیگری است که بنا به نقلی، به پایه و رتبتی دست یازیده بود که اسم اعظم خدا را می‌دانست و با این اسم، کرامت‌ها از وی سر می‌زد. اما عاقبت در بند شیطان گرفتار آمد و از راه راست بیرون شد. برصیصای عابد-که در نوشتار حاضر بیشتر از آن سخن خواهد رفت، نمونه سومی است که داستان آن، به گونه‌ای خاص در قرآن کریم مورد اشاره واقع شده است. در زیر حکایت وی به اختصار از منظر قرآن روایت شده است.

حکایت برصیصای عابد

ياد كرد قرآن از برصيصا:
نام و سرگذشت برصيصا بطور مستقیم در قرآن نيامده است؛ ولی آيات اول تا هجدهم سورۀ شريفۀ حشر به این مطلب اشاره­ دارد، به این صورت که این آیات سرگذشت طايفه يهود بني نضير را بازگو می­‌كند كه در اثر پيمان شكني، (بدون جنگك و خونريزي) از مدينه رانده شدندو سخن از منافقاني است كه به بني نضير قول مساعدت مي‌دهند و آنها را عليه پيامبر اسلام (ص) تحريك مي‌كنند، اما هرگز به اين قولهاي دروغين عمل نمي‌كنند،در ادامه قرآن كريم دربارۀ منافقان تشبيهي به كار مي‌برد و مي‌فرمايد:

«كَمَثَلِ الشَّيطانِ اِذْ قالَ لِلاِنسانِ اكْفُرْ فَلمّا كَفَرَ قالَ اِنّي بَريءٌ مِنكَ اِنّي اَخافُ اللهَ رَبّ الْعالمينَ»

«كار آنها همچون شيطاني است كه به انسان گفت: كافر شود تا مشكلات تو را حل كنم. اما هنگامي كه كافر شد، گفت: من از تو بيزارم، من از خداوندي كه پروردگار عالميان است، بيم دارم»

در اينكه منظور از "انسان" در اين آيه كيست در ميان مفسران اختلاف است، اكثر آنها، آن را جنس انسان مي‌دانند كه شيطان انساني را به سوي كفر دعوت مي‌كند، زيبايي‌هاي دنيا را در نظرش زينت مي‌دهد و او را گرفتار كفر می­سازد و سرانجام او را با همان رها مي‌سازد.
برخي قائلند، آيه در مورد كفار جنگ بدر نازل شده است، اما اغلب مفسران برصيصاي عابد را مصداق بارز انسان در اين آيه مي‌دانند.

داستان حيرت انگيز برصيصاي عابد:
راهب بني اسرائيل در اثر عبادات طولاني به نقلي مستجاب الدعوه بود اما شيطان سالها در پي فريب او بود، روزي ختر پادشاه كه به بیماری سل مبتلا شده بود را به نزد وي مي‌آورند تا او را شفا دهد از برصيصا مي‌خواهند زن را نزد خود نگاه دارد، ابتدا امتناع می­‌كند ولي با اصرار برادران آن زن، مي‌پذيرد تا نزد او بماند.
شيطان راهب را وسوسه کرده و جمال زن را در نظرش زيبا جلوه مي‌دهد و به وسیله ی جریان باد جامه از تن زن بر می دارد و برصيصا پس از وسوسه های شیطان و دیدن بدن برهنه زن تصمیم به کار ناشایستی می کند به امید اینکه بعدا توبه خواهد کرد و سپس به او تجاوز مي‌كند، اما در میان زنا زن به هوش می آید بار ديگر شيطان به او القا مي‌كند براي فرار از رسوايي، زن را بكشد و او را مدفون سازد، راهب در پي آن خيانت، چنين جنايتي هم مرتكب مي‌شود.
وقتی برادران آمدند و سراغ خواهر را گرفتند برصیصا در جواب گفت من او را دعا کردم و بعد از جایش برخاست و رفت.برادران به دنبال خواهر رفتند.در همان حال شیطان به شکل یک کشاورز درآمد و جلوی برادران ظاهر شد.3برادر گفتند آیا دختری را ندیده ای که از اینجا بگذرد؟
کشاورز گفت همان دختر پادشاه که برای شفایش به این جا آوردند؟برادران خوشحال شدند و گفتند بله خودش است!کشاورز(شیطان)گفت وای برما که شفای خود را از چه کسی می خواهیم و سپس ادامه داد و تمام ماجرا را از دید یک کشاورز بازگو کرد
برصيصا را به دار مي‌كشند در بالاي چوبۀ دار شيطان بار ديگر دست به گمراهي او مي‌زند و از نقش اصلي خود در رقم خوردن اين سرنوشت خبر مي‌دهد و از او مي‌خواهد اگر در برابرش سجده كند، او را رهايي بخشد، گويند راهب در همان حال با اشاره بر او سجده مي‌كند و كافر مي‌شود شيطان نيز از وي بيزاري جسته و او را رها مي‌كند و برصيصاي راهب در حالت كفر از دنيا مي‌رود.
نام برصيصا در كنار نام ابليس و بلعم باعورا ياد مي‌شود كه هر سه به رغم پيشينۀ درخشان در عبادت و بندگي، سرانجامشان تباه مي‌شود.