هوای نفس

[کبوتر حرم]

شرح نامه 31 نهج‌البلاغه / چکیده سخنرانی استاد پناهیان در هیئت محبین اهلبیت علیهم السلام / تاریخ: 13/2/87

امیرالمؤمنین ـ‌علیه‌السلام‌ـ در این فراز نامه می‌فرمایند: «والهَوی شَریکُ العَمی: هوای نفس مساوی با کوری است.»
«هوای نفس» یعنی دل بخواهی و هوس‌های زودگذر انسان؛ و «شریک» در اینجا به معنای همتا، مساوی و برابر است. حضرت در این فراز، دلبخواهی‌ها را هم ردیف کوری قرار می‌دهند؛ و در واقع یکی از آثار هوای نفس را بیان می‌فرمایند: «هوای نفس»، انسان را کور می‌کند. در روایات دیگر نیز با مضامین دیگری به این نکته اشاره شده است:
1. هوای نفس، عقل انسان را زائل می‌کند. به عبارتی هوای نفس، یک کوریِ عقلانی به انسان می‌دهد.
2. هوای نفس، بصیرت را از انسان می‌گیرد؛ یعنی یک کوریِ معرفتی و شناختی به انسان می‌دهد.
3. هوای نفس، درک انسان را ضعیف می‌کند.
4. هوای نفس، فطرت انسان را لگدکوب می‌کند و...

ادامه دارد...