درس زندگی از قرآن کریم

[boshra]

سلام علیکم؛
بسم الله الرحمن الرحیم
وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاء نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبْنَ وَاسْأَلُواْ اللّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا ﴿۳۲﴾

و زنهار آنچه را خداوند به [سبب] آن بعضى از شما را بر بعضى [ديگر] برترى داده آرزو مكنيد براى مردان از آنچه [به اختيار] كسب كرده‏اند بهره‏اى است و براى زنان [نيز] از آنچه [به اختيار] كسب كرده‏اند بهره‏اى است و از فضل خدا درخواست كنيد كه خدا به هر چيزى داناست (۳۲) سوره نساآیه 32

[b]پیام ها:
به موجب این آیه وآیات مشابه دیگر انسان ها از نظر استعداد و قابلیت متفاوت می باشند.
به داده‏هاى الهى راضى باشيم و حسودانه، آرزوى برتريهاى ديگران را نداشته باشيم. «ولا تتمنوا»
تفاوت‏هاى زن و مرد از نظر خلقت و طبيعت، از نمونه‏هاى برترى دادن خداوند در آفرينش است. «فضل اللّه... للرجال... للنساء»
به جاى تمنّاى آنچه ديگران دارند، در پى كسب وتلاش باشيم. «نصيب‏ممّااكتسبوا...»
به جاى چشمداشت به داشته‏هاى ديگران به فضل و لطف خدا چشم داشته باشيد. «ولا تتمنّوا... واسئلوا اللّه»

تفسیر نور آقای قرائتی:
عدالت، غير از تساوى است. عدالت همه جا ارزش است، ولى تساوى گاهى ارزش است و گاهى ظلم. مثلاً اگر پزشك به همه مريض‏ها يك نوع دارو بدهد، يا معلّم به همه شاگردان يك نوع نمره بدهد، تساوى هست، امّا عدالت نيست. عدالت، آن است كه به هر كس بر اساس استحقاقش بدهيم، گرچه موجب تفاوت شود، زيرا تفاوت گذاشتن بر اساس لياقت‏ها و كمالات حقّ است، امّا تبعيض باطل است. تبعيض آن است كه بدون دليل و براساس هواى نفس يكى را بر ديگرى ترجيح دهيم، ولى تفاوت آن است كه بر اساس معيارها يكى را بر ديگرى ترجيح دهيم. بنابراين بايد آرزوى عدالت داشت، ولى تمنّاى يكسان بودن همه چيز و همه كس نابجاست. اعضاى يك بدن و اجزاى يك ماشين از نظر جنس و شكل و كارايى متفاوتند، امّا تفاوت آنها حكيمانه است. اگر خداوند، همه را يكسان نيافريده، طبق حكمت اوست. بنابراين در امورى كه به دست ما نيست، مثل جنسيّت، زيبايى، استعداد، بيان، هوش، عمر و... بايد به تقسيم و تقدير الهى راضى بود. ما كه خدا را عادل و حكيم مى‏دانيم، اگر در جايى هم دليل و حكمت چيزى را نفهميديم نبايد قضاوت عجولانه و جاهلانه همراه با سوءظن يا توقّع نابجا به خداوند حكيم داشته باشيم و يا بر دارندگان اين نعمت‏ها حسد ورزيم، چرا كه با فزونى هر نعمتى، مسئوليّت بيشتر مى‏شود و با آمدن هر نعمتى، غم از دست دادنش همراه است. اين حقيقت را در نهج‏البلاغه مى‏خوانيم.

در موارد اختيارى، بايد با كوشش و تلاش و پرهيز از كسالت و تنبلى، در رقابتى سالم به قوّت و كثرت و استقلال رسيد و اجازه‏ى استثمار و استعمار به ديگران نداد و در مواردى كه بدست ما نيست، بايد تفاوها را دليل رشد و آزمايش و تحرك و تعاون و پيوستگى جامعه دانست، زيرا كه اگر همه مردم داراى امكانات يكسان باشند، صفات انسانى از قبيل سخاوت، شجاعت و ايثار در انسان رشد نمى‏كند. انسان در لابلاى فراز و نشيب‏ها خود را نشان مى‏دهد، حركت مى‏كند و با ديگران به خاطر نيازش پيوند مى‏خورد.
امام صادق‏عليه السلام در پاسخ از آيه فرمودند: كسى به همسر و فرزند ديگران چشم داشت نداشته باشد، ولى همانند آن را از خداوند بخواهد.[268]
زمانى كه اين آيه نازل شد، اصحاب پيامبراكرم گفتند: مقصود از فضل در «واسئلوا اللّه من فضله» چيست؟ قرار شد تا على‏عليه السلام اين موضوع را از پيامبر سؤال كند. پيامبرصلى الله عليه وآله در پاسخ فرمودند: خداوند ارزاق را در ميان مردم از طريق حلال تقسيم كرده وحرام را نيز عرضه كرده است. كسى كه حرام را تحصيل كند، به همان اندازه از رزق حلال خود كاسته است وبرحرام مورد محاسبه قرار مى‏گيرد.[269]
268) وسائل، ج 12، ص‏241.
269) تفسير عيّاشى، ج‏1، ص 215.[/b]