شیطان

[مشکات]

در تنگناها از شر شيطان به خدا پناه ببريد

در بعضي جاها بايد از شر شيطان رانده شده به خداوند بزرگ پناه برد و شيطان را از خود دور نمود.

چگونه و با چه لفظي بايد اين كار را كرد،‌ نكته‌اي است.
آنچه معروف مشهور ميان مردم است و همه‌گان مي‌گويند اين عبارت است:
«اعوذ بالله من الشيطان الرجيم»
و در روايتي هم هست كه امام صادق (عليه السلام) به هنگام تلاوت سوره حمد و هنگام نماز مي‌فرمود:
«اعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرجيم»[1]

لازم است مقدمتاً اين را هم بدانيم كه منظور، فقط گفتن جمله فوق به زبان نيست؛
زيرا تا قلب شخص متوجه آن نباشد، و مفهوم آن را درك نكند سودي ندارد؛ يعني افزون بر گفتن جمله بالا،
بايد توجه به خدا هم در دل باشد، و خود را از هوا و هوس، تعصب و غرور، كبر و خودبيني، خودخواهي و خودمحوري جدا نمايد،
از هر چيزي كه انسان را از ياد خدا و توجه به نماز و عبادت غافل مي‌كند بركنار دارد؛ زيرا ممكن است با گفتن «أعوذ بالله» شيطان
دور نشود و باز انسان را وسوسه كند و به شك اندازد. اما وقتي قلب متوجه خدا باشد و از صفات پليد پاكيزه و پاك گردد، و باتقوا و
ورع آباد گرديد، ديگر شيطان به او دسترسي ندارد و از او دور مي‌گردد و جايي براي وسوسه و به شك انداختن باقي نمي‌ماند.
معني پناه بردن به خدا از شر شيطان همين است.

اما جاهايي كه بايد از شر آن ملعون به خدا پناه برد، طبق دستور قرآن و معصوم از اين قرار است:

۱- هنگام خواندن قرآن:
اذا قرأت القرآن فاستعد بالله من الشيطان الرجيم

«هنگامي كه مي‌خواهي قرآن بخواني از شر شيطان رانده شده به خدا پناه ببر – تا درك درست حقايق آن براي تو آسان شود.»[2]

2- زمان نماز:
در رواياتي آمده كه، هنگام نماز، شيطان حاضر مي‌شود و آن‌قدر نماز‌گزار را وسوسه مي‌كند تا از حالت نماز بيرون آيد.

حضرت رسول(صلي الله عليه و آله) فرمود:
وقتي بنده خدا مشغول نماز مي‌شود، شيطان مي‌ايد و مي‌گويد:
به فكر فلان چيز و فلان كس، و فلان كار باش و چيزهايي را در ذهن انسان رديف مي‌كند تا وقتي كه فراموش كند نماز مي‌خواند و چند ركعت خوانده است.[۳]

از اين رو، هنگام نماز بايد از شر شيطان به خدا پناه برد كه آن ملعون از انسان دور شود و فكر انسان را به چيزهاي ديگر مشغول نكند.

ابن‌عباس نقل كرده: اول چيزي كه جبرئيل به حضرت رسول(صلي الله عليه و آله) نازل كرد اين بود كه گفت:
اي محمد! بگو «اعوذ بالله من الشيطان الرجيم» بعد از آن گفت: اي محمد! بگو: «بسم الله الرحمن الرحيم»[4]

مستحب است وقت نماز، بعد از تكبيره الاحرام و قبل از «بسم الله» انسان «اعوذ بالله من الشيطان الرجيم» بگويد،
و ثوابي كه براي اين جمله وارد شده اين است كه، هر كس آن را بگويد به عدد هر موي كه در بدن انسان است عبادت يك سال در نامه عمل او نوشته مي‌شود.[۵]

۳- هنگام وسوسه شيطان:
خداوند متعال در قرآن مجيد در اين باره مي فرمايد:
و اما ينزغنك من الشيطان نزع فاستعذ بالله انه سميع عليم* ان الذين اتقوا اذا مسهم طائف، من الشيطان تذكروا فاذا هم مبصرون

«هر گاه وسوسه‌هاي شيطان متوجه تو شد، به خدا پناه ببر و خود را به او بسپار، و از لطفش مدد بخواه؛
زيرا او ، هم سخن تو را مي‌شنود و از اسرار درونت آگاه و هم از وسوسه‌هاي شياطين باخبر است»[6]

بعد از آن راه غلبه و پيروزي بر وسوسه‌هاي شيطان را به اين صورت بيان مي‌كند:

هنگامي كه وسوسه‌هاي شيطاني، پرهيزكاران را احاطه مي‌كند، به ياد خدا و نعمت‌هاي بي‌پايان، و عاقبت شوم گناه و مجازات دردناك خدا مي‌افتند.
در اين هنگام ابرهاي تيره و تار وسوسه از طراف قلب آن‌ها كنار مي‌رود و راه حق را به روشني مي‌بيند و آن را انتخاب مي‌كنند.

انسان در هر مرحله‌اي از ايمان، و در هر سن و سالي كه باشد گاه‌گاهي گرفتار وسوسه‌هاي او مي‌گردد.
گاهي در خود احساس مي‌كند كه نيروي محرك شديدي در دورن جانش آشكار شده و او را به گناه دعوت مي‌نمايد،
آن نيرو غير از وسوسه‌هاي شيطان و شيطان‌صفتان، چيز ديگري نيست و در اثر ياد خداو تقواي قلب، تمام وسوسه‌ها كنار مي‌رود.

۴- موقع طلوع و غروب خورشيد،
در این مواقع بايد از شر شيطان به خدا پناه برد؛ زيرا اين وقت، وقت غفلت و بي‌توجهي انسان به خدا است.

۵- وقتي كه صداي زوزه سگ‌ها و الاغ‌ها بلند شود،
بايد از شر شيطان به خدا پناه برد؛ زيرا آن‌ها شياطين را مي‌بينند و شما نمي‌بينيد.

[۱] . تفسير نمونه ، ج۱۱، ص ۴۰۱/
[۲] . نحل، آيه ۹۸/
[۳] . لئالي، ج۴، ص۲۸/
[۴] . لئالي، ج۴، ص۲۹/
[۵] . لئالي، ج۴، ص۲۹/
[۶] . اعراف، آيه ۲۰۰و ۲۰۱/

برگرفته از http://www.3noqte.com