ذوالقرنین
۲۵ شهريور ۱۳۸۹, ۱۱:۰۱ عصر
ارسال: #1
|
|||
|
|||
ذوالقرنین
تفسیر مجمع البيان
ترجمه آیات 83 -92 سوره کهف 83- و از تو [اى پيامبر] درباره «ذوالقرنين» مىپرسند؛ [در پاسخ آنان ]بگو: به زودى خبرى از او براى شما خواهم خواند [و شما را در مورد او آگاه خواهم ساخت]. 84 - ما در زمين به او توانايى [و امكانات] ارزانى داشتيم، و از همه چيزى وسيلهاى به او بخشيديم. 85 - و [او در پرتو آن قدرت و امكانات] وسيلهاى را پى گرفت [و راهى را دنبال كرد]. 86 - تا آنگاه كه به جايگاه فرو شدن خورشيد رسيد، آن را به گونهاى يافت كه [گويى ]در چشمهاى گلآلود و تيره غروب مىكند، و گروهى را نزديك آن يافت [كه كفرگرايى پيشه ساختهاند، به او] گفتيم: اى «ذوالقرنين»! [تو آزاد هستى، از اين رو] يا آنان را كيفر خواهى كرد [و] يا در ميانشان [شيوه شايسته و] نيكويى [در ]پيش خواهى گرفت. 87 - [ذوالقرنين] گفت: امّا هر كس ستم كند او را عذاب خواهم كرد، آنگاه به سوى پروردگارش بازگردانيده مىشود و [خدا] او را به عذابى ناشناخته عذاب خواهد نمود. 88 - و امّا هر كس ايمان بياورد و كارى شايسته انجام دهد، نيكوترين [و پرشكوهترين پاداش] را به عنوان سزا خواهد داشت، و ما در فرمان خود [بر او سخت نمىگيريم و سخن] آسانى به او خواهيم گفت. 89 - آنگاه وسيلهاى [ديگر] را پىگرفت [و راهى جديد را دنبال نمود]. 90 - تا آنگاه كه به جايگاه برآمدنِ خورشيد رسيد، آن را [به گونهاى ]يافت كه بر گروهى طلوع مىكند كه پوششى جز آن برايشان قرار نداده بوديم. 91 - [آرى داستان ذوالقرنين] اين گونه [پيش مى] رفت، و براستى ما به آگاهى از آنچه نزد او بود، دانشى فراگير داشتيم. 92 - پس وسيلهاى [ديگر] را پىگرفت [و راهى جديد را دنبال كرد...] تفسير سرگذشت شگفتانگيز «ذوالقرنين» در اين آيات، قرآن شريف به داستان درسآموز و شگفتانگيز ديگرى پرداخته و در نخستين آيه مورد بحث مىفرمايد: وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِى الْقَرْنَيْنِ و از تو اى پيامبر، در باره «ذوالقرنين» مىپرسند. در مورد «ذوالقرنين» ديدگاهها متفاوت است. 1 - به باور گروهى، از جمله «مجاهد» و «عبدالله بن عمر»، نامبرده پيامبرى از پيامبران خدا بود كه جهان به دست او فتح شد و او همه كشورها را زير پا نهاد. 2 - امّا به باور برخى او پادشاهى دادگر و شايسته كردار بود. 3 - از امير مؤمنان عليه السلام آوردهاند كه در مورد «ذوالقرنين» فرمود: او بنده شايستهكردارى بود كه محبوب خدا و دوستدار خدا بود و مردم را به پرواپيشگى و درستكارى راه مىنمود. مردم بدانديش شمشيرى بر بخشى از سر او فرود آوردند و او براى مدتى از ميان مردم ناپديد گرديد. پس از مدّتى بازگشت دگرباره دعوت خويش را به سوى توحيد و تقوا آغاز كرد. تبهكاران شمشير ديگرى به قسمت ديگر سرش زدند؛ و به همين جهت «ذوالقرنين» ناميده شد. و آنگاه افزود: در ميان شما نيز همانند او هست. در ادامه آيه شريفه مىفرمايد: قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً. هان اى پيامبر! بگو: به زودى فشردهاى از داستان او را براى شما بازخواهم گفت. آنگاه به ترسيم سرگذشت او پرداخته و مىفرمايد: اِنّا مَكَّنّا لَهُ فىِالْاَرْضِ ما در روى زمين به او قدرت و امكانات و حكومت و توانمندى بخشيديم، و او نيز با بهرهورى شايسته از نعمت خدا، به سازندگى و آبادانى زمين و زمان و به سامان درآوردن نا به سامانىها پرداخت. از امير مؤمنان عليه السلام آوردهاند كه در اين مورد فرمود: آفريدگار هستى «ابر» را براى او رام ساخت و او بر آن سوار گرديد؛ و افزون بر آن، همه وسايل و اسباب قدرت را به او ارزانى داشت؛ و همهجا را براى او روشن ساخت، به گونهاى كه شب و روز براى او يكسان گرديد. و اين مفهوم اقتدار و امكاناتى بود كه خدا در روى زمين به او ارزانى داشت. وَ اتَيْناهُ مِنْ كُلِّ شَىْءٍ سَبَباً. و به او دانشى ارزانى داشتيم كه در پرتو آن بتواند هر چيزى را از راه سبب آن بخواهد، و اسباب هر چيزى را در اختيارش نهاديم تا به هدف خود دست يابد. ادامه دارد ... منبع : قرآن / سایت http://www.tebyan.net / ... |
|||
|
۲۷ شهريور ۱۳۸۹, ۱۱:۱۱ صبح
ارسال: #2
|
|||
|
|||
RE: ذوالقرنین
در چهارمين آيه مورد بحث، در ادامه سرگذشت او مىافزايد: حَتّى اِذا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَها تَغْرُبُ فى عَيْنٍ حَمِئَةٍ او در اين سير علمى و اكتشافىاش به جايى رسيد كه پايان آبادىها و آبادانىها بود، و پس از آن جاى آبادى به چشم نمىخورد.
با اين بيان منظور از غروبگاه خورشيد، پايان آبادى و آبادانىهاى روى زمين است، و نه جايگاه غروب خورشيد؛ چرا كه كسى به آنجا نمىرسد. هنگامى كه به آنجا رسيد، چنين احساس كرد كه گويى خورشيد در چشمهاى گلآلود و تيرهرنگ فرو مىرود؛ و اين در حالى بود كه خورشيد در حقيقت در پشت آن چيزى كه احساس مىكرد نهان مىشد و نه در چشمهاى فرو مىرفت؛ چرا كه خورشيد در آب غروب نمىكند و در آن فرو نمىرود، بلكه آن مشعل فروزان در آسمان است، و انسان هنگامى كه در كنار دريا و يا در روى امواج آبها باشد چنين مىپندارد كه خورشيد در درون آبها غروب مىكند، و زمانى كه در خشكى باشد اين احساس به او دست مىدهد كه خورشيد در خاك غروب مىنمايد، درحالى كه هيچ يك از اين دو احساس حقيقت ندارد. قُلْنا يا ذَا الْقَرْنَيْنِ اِمّا اَنْ تُعَذِّبَ وَ اَمّا اَنْ تَتَّخِذَ فيهِمْ حُسْناً. به او گفتيم: هان اى «ذوالقرنين» تو در مورد آنان آزاد هستى، مىخواهى آنان را كيفر كن و يا راه و روشى نيكو در ميانشان قرار ده و آنان را تربيت نما. از اين فراز اين نكته دريافت مىگردد كه آن مردم، كفرگرا و بيدادپيشه بودند، چرا كه خدا به او فرمان داد كه آنان را به كيفر كارشان كيفر كند و نابود سازد، و يا به بند اسارت كشد و آنان را بر اساس ادب و اخلاق انسانى تربيت نمايد . آيا او پيامبر بود؟ و در اين مورد پاسخها يكسان نيست. كسانى كه «ذوالقرنين» را پيامبر مىدانند، به همين آيه استدلال مىكنند و بر آنند كه خدا به او اختيار داد كه آنان را به كيفر كفر و بيدادشان بكشد و يا ببخشايد و تربيت كند؛ و روشن است كه دريافت خواست خدا و فرمان ا و از راه وحى و رسالت ممكن است و آن هم ويژه پيامبران خداست. «كعبى» بر آن است كه خدا به او الهام فرمود. «ابن انبارى» مىگويد: ممكن است او پيامبر خدا باشد و خدا به او وحى نمايد، و يا انسان شايستهكردارى باشد و به او الهام گردد؛ درست همانگونه كه به مادر پرفضيلت موسى الهام گرديد: و اوحينا الى ام موسى... و ما به مادر موسى الهام نموديم كه... وَ امّا مَنْ امَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُ جَزاءً الْحُسْنى آرى، براى چنين مردمى، شايستهترين پاداشها خواهد بود. وَ سَنَقُولُ لَهُ مِنْ اَمْرِنا يُسْراً. و با او به نيكى و نرمى سخن خواهيم گفت، و دستورهاى آسانى به او خواهيم داد، و او را به خاطر گذشته مورد بازخواست قرار نخواهيم داد. در ادامه سخن در اين مورد مىفرمايد: ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَباً. ذوالقرنين سفر خود به غرب را پايان داد و آنگاه در راه ديگرى گام سپرد تا به مشرق بازگردد. و بدينسان راهى جديد در پيش گرفت و از اسباب و وسايل ديگرى كه در اختيار داشت در راهى ديگر بهره گرفت. حَتّى اِذا بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَها تَطْلُعُ عَلى قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِها سِتْراً. و همچنان به راه خويش ادامه داد تا در خاور زمين به آخرين نقطه آبادى و آبادانى رسيد؛ به جايى كه ديگر كوه و درخت و ساختمانى برروى زمين نبود. در آنجا به مردمى برخورد نمود كه جز نور خورشيد براى آنان پوششى قرار نداده بوديم. هنگامى كه خورشيد طلوع مىكرد، به درون آبها و پناهگاهها پناه مىبردند تا از گرماى سوزان آن اندكى بياسايند و از آب و سايه آرامشبخش بهرهگيرند، و زمانى كه خورشيد غروب مىكرد از آبها و پناهگاهها بيرون مىآمدند و به كار و تلاش مىپرداختند. از حضرت باقر عليه السلام در اين مورد آوردهاند كه فرمود: آنان به صنعت خانهسازى و ساختمانسازى آشنا نبودند؛ از اينرو در برابر گرماى سوزان خورشيد به آبها و پناهگاههاى طبيعى پناه مىبردند. در ترسيم ادامه داستان در اين آيه شريفه مىافزايد: كَذلِكَ آرى، اينان نيز بسان مردمى بودند كه در مغرب زمين زندگى مىكردند. به باور پارهاى منظور اين است كه، آرى، «ذوالقرنين» همچنان كه راه ديار غرب را پيش گرفت و به آنجا رفت، پس از آن راهى ديار شرق گرديد و تا خاستگاه خورشيد پيش رفت. وَ قَدْ اَحَطْنا بِما لَدَيْهِ خُبْراً. و ما به خوبى مىدانيم كه چه نيرو و سلاح و سپاهى در اختيار ذوالقرنين بود. و ما به همه اين كارها و امكانات او آگاهى كامل داشتيم. به باور پارهاى منظور اين است كه: ما از كارهاى او آگاه بوديم و پيش از آنكه او بهجاى برسد و دست يابد به سرنوشت او دانا بوديم؛ درست همانگونه كه او را در كارهايش آموزش مىداديم و هماره راهنمايىاش مىنموديم. و بدينسان آفريدگار هستى كارهاى او را مىستايد و خشنودى خودش را از او و انديشه و عقيده و عملكردش اعلان مىكند. و در آخرين آيه مورد بحث مىفرمايد: ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَباً و آنگاه از راه ديگرى به حركت درآمد و راه جديدى را در پيش گرفت تا بر منطقهاى تازه دست يابد. از اين آيه شريفه چنين دريافت مىگردد كه زمين كروى شكل است، چرا كه مىفرمايد: او از همان راهى كه آمده بود باز نگشت، بلكه از همانجا راهىِ سمت و سوى ديگرى گرديد . |
|||
|
۲۸ شهريور ۱۳۸۹, ۱۱:۰۹ صبح
ارسال: #3
|
|||
|
|||
RE: ذوالقرنین
بسم الله الرحمن الرحیم
سلام بر شما جناب " ذوالقرنین " بسم الله الرحمن الرحیم حسبنا الله و نعم الوکیل ... آل عمران 173...پشت و پناه ما خداست و چه پشت و پناه خوبی. |
|||
|
کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع:
1 مهمان
1 مهمان
بازگشت به بالابازگشت به محتوا