آفات علم و حكمت*

[safirashgh]

بسم الله الرحمن الرحیم


موانع و آفات:

1. نفوس و شهوت: حضرت علی ـ علیه السّلام ـ : «حكمت با شهوت در یك دل جای نمی‌گیرد.»[5]

2. محبّت دنیا و دنیاطلبی: حضرت علی ـ علیه السّلام ـ : «محبّت دنیا خرد را تباه می‌كند و دل را از شنیدن حكمت باز می‌دارد و كیفری دردناك می‌آورد.»[6]

حبّ دنیا و دنیاطلبی یكی از بزرگترین موانع نور علم و آفات علوم رسمی به شمار می‌رود. دلی كه سرشار از محبّت دنیاست، هیچ گاه خریدار حكمت و معارف الهی نیست و انسان دنیادوست تنها برای رسیدن به

مطامع دنیوی خویش به سمت فراگیری علوم رسمی روی می‌آورد و آن گاه حتی اگر علم توحید را هم فرابگیرد، تنها موجب دوری هر چه بیشتر او از خدا می‌شود. پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: «ما ازدادَ

عبدٌ علماً فازدادَ فی الدّنیا رغبهً الّا ازدادَ من اللهِ بُعداً»؛[7] هر آنچه بنده دانش خود را افزایش دهد و سپس رغبت بیشتری به دنیا پیدا كند، موجب دوری بیشتر او از خدا می‌گردد.


و این عالم در مسیر حركت به سوی جهنّم گام برداشته است، چنانچه حضرت امام خمینی (ره) به طالبان علم هشدار می‌دهند: «مواظب باشید مبادا پنجاه سال یا بیشتر یا كمتر در حوزه با كدّ یمین و عرق جبین جهنّم
كسب نمائید.»[8]
اگر علم دستمایه دنیاطلبان و دانشمندان دنیا دوست قرار بگیرد با بهره گیری از آن بالاترین گناهان و بدترین جنایات را انجام می‌دهند، چنان كه در جهان معاصر علم و دانشمندان مورد سوء استفاده و قدرت طلبی

دنیاخواهان قرار گرفته و فجایع بیشماری را پدید آورده‌اند، كه نمونه‌بارز آن فجایع جنگ جهانی دوم و بمباران اتمی دو شهر ژاپن است كه هزاران انسان بی‌گناه قربانی مطامع قدرتمندان شدند.


3. گناه: پیامبراكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ : «بنده گناه می‌كند پس دانشی را كه پیشتر می‌دانسته از یاد می‌برد.»[9]

4. بیماری‌های قلب، همچون قساوت قلب، نفاق، حسد و...: امام هادی ـ علیه السّلام ـ فرمودند: «حكمت در طبیعتهای فاسد سودی نمی‌بخشد».[10]


*************


5] . غرر الحكم، ج 6، ح 10915، ص 436.
[6] . غرر الحكم، ح 4878، ج 3، ص 397.
[7] . بحار الانوار، ج 2، ص 38، علامه مجلسی، (بیروت، 1403 ق).
[8] . جهاداكبر، حضرت امام خمینی، ص 23، (چ چهارم، پائیز 1374، موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی).
[9] . عده الداعی، ص 197.
[10] . اعلام الدین، ص 311، ابی الحسن دیلمی، (مؤسسه آل البیت، قم، 1408 ق).