نهج البلاغه و سخنان گرانقدر مولا علی ع

[safirashgh]

بسم الله الرحمن الرحیم



خطبه (165) و من خطبة له عليه السلام

لِيَتَأَسَّ صَغِيرُكُمْ بِكَبِيرِكُمْ وَ لْيَرْأَفْ كَبِيرُكُمْ بِصَغِيرِكُمْ وَ لَا تَكُونُوا كَجُفَاةِ الْجَاهِلِيَّةِ لَا فِي الدِّينِ يَتَفَقَّهُونَ وَ لَا عَنِ اللَّهِ يَعْقِلُونَ كَقَيْضِ بَيْضٍ فِي أَدَاحٍ يَكُونُ كَسْرُهَا وِزْراً وَ يُخْرِجُ حِضَانُهَا شَرّاً

منها افْتَرَقُوا بَعْدَ أُلْفَتِهِمْ وَ تَشَتَّتُوا عَنْ أَصْلِهِمْ فَمِنْهُمْ آخِذٌ بِغُصْنٍ أَيْنَمَا مَالَ مَالَ مَعَهُ عَلَى أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى سَيَجْمَعُهُمْ لِشَرِّ يَوْمٍ لِبَنِي أُمَيَّةَ كَمَا تَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَرِيفِ يُؤَلِّفُ اللَّهُ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَجْعَلُهُمْ رُكَاماً كَرُكَامِ السَّحَابِ ثُمَّ يَفْتَحُ لَهُمْ أَبْوَاباً يَسِيلُونَ مِنْ مُسْتَثَارِهِمْ كَسَيْلِ الْجَنَّتَيْنِ حَيْثُ لَمْ تَسْلَمْ عَلَيْهِ قَارَّةٌ وَ لَمْ تَثْبُتْ عَلَيْهِ أَكَمَةٌ وَ لَمْ يَرُدَّ سَنَنَهُ رَصُّ طَوْدٍ وَ لَا حِدَابُ أَرْضٍ يُذَعْذِعُهُمُ اللَّهُ فِي بُطُونِ أَوْدِيَتِهِ ثُمَّ يَسْلُكُهُمْ يَنَابِيعَ فِي الْأَرْضِ يَأْخُذُ بِهِمْ مِنْ قَوْمٍ حُقُوقَ قَوْمٍ وَ يُمَكِّنُ لِقَوْمٍ فِي دِيَارِ قَوْمٍ وَ ايْمُ اللَّهِ لَيَذُوبَنَّ مَا فِي أَيْدِيهِمْ بَعْدَ الْعُلُوِّ وَ التَّمْكِينِ كَمَا تَذُوبُ الْأَلْيَةُ عَلَى النَّارِ أَيُّهَا النَّاسُ لَوْ لَمْ تَتَخَاذَلُوا عَنْ نَصْرِ الْحَقِّ وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ تَوْهِينِ الْبَاطِلِ لَمْ يَطْمَعْ فِيكُمْ مَنْ لَيْسَ مِثْلَكُمْ وَ لَمْ يَقْوَ مَنْ قَوِيَ عَلَيْكُمْ لَكِنَّكُمْ تِهْتُمْ مَتَاهَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَ لَعَمْرِي لَيُضَعَّفَنَّ لَكُمُ التِّيهُ مِنْ بَعْدِي أَضْعَافاً بِمَا خَلَّفْتُمُ الْحَقَّ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ وَ قَطَعْتُمُ الْأَدْنَى وَ وَصَلْتُمُ الْأَبْعَدَ وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِنِ اتَّبَعْتُمُ الدَّاعِيَ لَكُمْ سَلَكَ بِكُمْ مِنْهَاجَ الرَّسُولِ وَ كُفِيتُمْ مَئُونَةَ الِاعْتِسَافِ وَ نَبَذْتُمُ الثِّقْلَ الْفَادِحَ عَنِ الْأَعْنَاقِ

خطبه 165

دين شناس باشيد

خردسالان بايد از بزرگ سالان پيروي كنند و بزرگ سالان نسبت به خردسالان مهربان باشند. و شمايان نبايد چون جفا كاران دوران جاهليّت باشيد كه نه دين شناس بودند و نه خداشناس، مانند تخم سنگخواره در سنگواره كه شكستنش گناه، و نگه داشتنش شرّ و فساد است. از همين خطبه است امان از اين ياران كه پس از الفت و سازواري پراكندند، و گروهك خوارج وحدتشان را شكستند، و از مركزيّت و امامشان دست شستند. در اين فتنه برخي ملازم حق بودند و شاخساري از آن درخت تناور را محكم گرفتند و به هر سو كه مايل مي‏شد، ميل كردند. تا آن روز كه خداي تعالي آنان را براي سرنگوني بني اميّه چون ابر پاييزان دوباره گرد هم آورَد و ميانشان سازگاري افكنَد، و آنگاه چون ابر به هم فشرده متّحد شوند و به دنبال آن، درهاي پيروزي به رويشان گشوده گردد، و از پادگانها و اردوگاهها چون سيلاب ويرانگر باغهاي «سبا» سرازير شوند، چندان كه ديگر هيچ چيز سر راه خود باقي نگذارند و هيچ مانع و سدّي جلوه‏دارشان نباشد، و از حمله و هجوم آنان رشته كوههاي به هم پيوسته و ارتفاعات بلند مانع نشود. خداوند آنان را در دامن درّه‏ها و مخفيگاه كوهها مستقر گردانَد، سپس چون‏ چشمه‏ساران كه به هم پيوندند، سيل‏آسا حمله كنند و حقّ مظلومان را باز ستانند و ستمگران را از شهر بيرون بريزند و اهل حق را جايگزين سازند. و چنان شود كه - به خدا سوگند - آنچه بني اميّه از قدرت و مكنت در دست دارند، از دست دهند همان گونه كه آتش پيه را آب كند. اي مردم، اگر به ياري حق برمي‏خاستيد و از باطل حمايت نمي‏كرديد، كسي كه همرديف شما نيست (معاويه) به شهرهاتان چشم طمع نمي‏دوخت و توان آن را نمي‏يافت كه بر شما چيره شود. ولي شما بر اثر فرمان نبردن از امام خود، چون قوم موسي سرگردان شديد. و به جان خودم سوگند كه سرگردانيتان پس از من افزوده خواهد شد، زيرا حق را پشت سر نهاديد و از ياري آن دست برداشتيد، و از آشنايان و خدمتگزاران بريديد و به بيگانگان پيوستيد. بدانيد اگر شما به نداي امامتان پاسخ مثبت مي‏داديد و او را پيروي مي‏كرديد، به راه پيامبر سوقتان مي‏داد، و از رنج ظلم و سرگرداني رهاتان مي‏ساخت، و سنگيني كُشنده و جانكاه را از دوشتان برمي‏داشت.