اعمال ماه رمضان

[seraj73]

شب اول در آن چند عمل است :
اوّل آنکه طلب هلال کند و بعضى استهلال این ماه را واجب دانسته اند
دوّم چون رؤ یت هلال کرد اشاره به هلال نکند بلکه رو به قبله کند و دستها را به آسمان بلند کند و خطاب کند هلال را و بگوید:

رَبّى وَرَبُّکَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمینَ اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ
پروردگار من و پروردگار تو خدا پروردگار جهانیان است خدایا این ماه را بر ما نو کن با امنیت
وَالاِْیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَتَرْضى
و ایمان و سلامتى و اسلام و پیشى گرفتن بدانچه تو دوست دارى و خوشنود شوى
اَللّهُمَّ بارِکَ لَنا فى شَهْرِنا هذا وَارْزُقْنا خَیْرَهُ وَعَوْنَهُ وَاصْرِفْ عَنّا
خدایا برکت ده به ما در این ماه و خیر و خوبى و کمک آن را روزى ما کن و بگردان از ما
ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاَّئَهُ وَفِتْنَتَهُ
زیان این ماه و شر و بلا و فتنه اش را
و روایت شده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله چون رؤیت مى کرد هلال ما رمضان را روى شریف را به جانب قبله مى فرمود و مى گفت :

اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَیْنا بِالاْمْنِ والاِْیمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْعافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ وَدِفاعِ
خدایا این ماه را بر ما نو کن به امنیت و ایمان و تندرستى و اسلام و عافیت کامل و دفاع از
الاْسْقامِ وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ وَالصِّیامِ وَالْقِیامِ وَتِلاوَةِ الْقُرانِ
دردها و کمک بر نماز و روزه و شب زنده دارى و تلاوت قرآن
اَللّهُمَّ سَلِّمْنا لِشَهْرِ رَمَضانَ وَتَسَلَّمْهُ مِّنا وَسَلِّمْنا فیهِ حَتّى یَنْقَضِىَ
خدایا سالم کن ما را براى ماه رمضان و سالم از ما دریافتش کن و ما را در آن سالم بدار تا بگذرد
عَنّا شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدْ عَفَوْتَ عَنّا وَغَفَرْتَ لَنا وَرَحِمْتَنا
از ما ماه رمضان و تو از ما گذشته باشى و ما را آمرزیده و مورد مهر خویش قرار داده باشى
و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که چون رؤ یت هلال نمودى بگو:

اَللّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضانَ وَقَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنا صِیامَهُ وَاَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرانَ هُدىً
خدایا ماه رمضان آمد و تو واجب کرده اى بر ما روزه این ماه را و فرو فرستادى در آن قرآن را که راهنماى
لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِیامِهِ
مردم است و حجتهائى از هدایت و تمیز حق و باطل است خدایا کمک خده ما را بر روزه آن
وَتَقَبَّلْهُ مِنّا وَسَلِّمْنا فیهِ وَسَلِّمْنا مِنْهُ وَسَلِّمْهُ لَنا فى یُسْرٍ مِنْکَ
و آن را از ما بپذیر و سالم بدار ما را در این ماه و از این ماه و آن را نیز براى ما سالم گردان در آسانى
وَعافِیَةٍ اِنَّکَ عَلى کُلِّشَىْءٍ قَدیرٌ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ
و تندرستى که براستى تو بر هر چیز قادرى اى بخشاینده اى مهربان

---

سوّم بخواند دعاء چهل و سوّم صحیفه کامله را در وقت رؤیت هلال سیّد بن طاوس روایت کرده که روزى حضرت امام زین العابدین علیه السلام در راهى مى گذشت که نظرکردبه هلال ماه رمضان پس آنحضرتایستاد و گفت :

اَیُّهَا الْخَلْقُ الْمُطیعُ الدّائِبُ السَّریعُ الْمُتَرَدِّدُ فى مَنازِلِ
اى مخلوق فرمانبردار پیوسته (در حرکت ) و شتابان و رفت و آمد کننده در منزلهاى
التَّقْدیرِ الْمُتَصَرِّفُ فى فَلَکِ التَّدْبیرِ امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ
معیّن و گردش کننده در مدار تدبیر ایمان دارم به آن خدائى که تاریکیها
وَاَوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ وجَعَلَکَ ایَةً مِنْ ایاتِ مُلْکِهِ وَعَلامَةً مِنْ
را به تو روشن کرد و راههاى ناپیدا و مبهم را به تو آشکار کرده و تو را نشانه اى از نشانه هاى فرمانروائیش و علامتى
عَلاماتِ سُلْطانِهِ فَحَدَّ بِکَ الزَّمانَ وَامْتَهَنَکَ بِالْکَمالِ وَالنُّقْصانِ
از علامات سلطنتش قرار داده و زمان را به تو محدود ساخت و تو را واداشت به کمال و نقصان
وَالطُّلُوعِ والاُْفُولِ وَالاِْنارَةِ وَالْکُسُوفِ فى کُلِّ ذلِکَ اَنْتَ لَهُ مُطیعٌ
و طلوع و غروب و پرتوافکنى و گرفتن و در تمام آنها تو در تحت فرمان او فرمانبردارى
وَاِلى اِرادَتِهِ سَریعٌ سُبْحانَهُ ما اَعْجَبَ ما دَبَّرَ مِنْ اَمْرِکَ وَاَلْطَفَ ما
و بسوى اراده اش شتابان منزه است خدا که چه شگفت انگیز تدبیرى در امر تو بکار برد و چه دقیق است
صَنَعَ فى شَاْنِکَ جَعَلَک مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لاِمْرٍ حادِثٍ فَاَسْئَلُ اللّهَ
صنعتى که در کار تو انجام داده تو را کلید ماه نوى قرار داده براى کارى نو از خدا
رَبِّى وَرَبَّکَ وَخالِقى وَخالِقَکَ وَمُقَدِّرى وَمُقَدِّرَکَ وَمُصَوِّرى
پروردگار خود و پروردگار تو و آفریدگار خود و آفریدگار تو و تقدیر کننده خود و تقدیرکننده تو و صورت بخش خود
وَمُصَوِّرَکَ اَنْ یُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ یَجْعَلَکَ هِلالَ
و صورت گر تو خواهم که درود فرستد بر محمد و آل محمد و قرار دهد تو را ماه
بَرَکةٍ لا تَمْحَقُهَا الاْیّامُ وَطَهارَةٍ لا تُدَنِّسُهَا الاْ ثامُ هِلالَ اَمْنٍ مِنَ
برکتى که روزگار از بینَش نبرد و ماه پاکیزه اى که آلوده اش نکند گناهان ماه امنیت از
الا فاتِ وَسَلامَةٍ مِنَ السَّیِّئاتِ هِلالَ سَعْدٍ لا نَحْسَ فیهِ وَیُمْنٍ لا
آفات و سلامتى از بدیها ماه خجسته و مسعودى که نحسى در آن نباشد و ماه میمونى که
نَکَدَ مَعَهُ وَیُسْرٍ لا یُمازِجُهُ عُسْرٌ وَخَیْرٍ لا یَشُوبُهُ شَرُّ هِلالَ اَمْنٍ
ملالى با آن نباشد و ماه آسانى که با دشوارى مخلوط نشود و ماه خیرى که به شرّى آلوده نگردد ماه امنیت
وَایمانٍ وَنِعْمَةٍ وَاِحْسانٍ وَسَلامَةٍ وَاِسْلامٍ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ
و ایمان و نعمت و احسان و سلامتى و اسلام خدایا درود فرست بر محمد
وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ وَاَزْکى مَنْ نَظَرَ اِلَیْهِ
و آل محمد و قرار ده ما را از خوشنودترین مردمى که این ماه بر او طلوع کرده و پاکیزه ترین کسانى که بدان نگاه کرده
وَاَسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فیهِ وَوَفِّقْنَا اللّهُمَّ فیهِ لِلطّاعَةِ وَالتَّوْبَةِ
و سعادتمندترین کسى که پرستش تو را در آن کرده و موفق دار ما را خدایا در این ماه به فرمانبردارى و توبه
وَاعْصِمْنا فیهِ مِنَ الاثامِ وَالْحَوبَةِ وَاَوْزِعْنا فیهِ شُکْرَ النِّعْمَةِ وَاَلْبِسْنا
و نگاهمان دار در آن از گناهان و خطا و الهام کن به ما در این ماه شکر نعمتت را و بپوشان به ما
فیهِ جُنَنَ الْعافِیَةِ وَاَتْمِمْ عَلَیْنا بِاسْتِکْمالِ طاعَتِکَ فیهِ الْمِنَّةَ اِنَّکَ اَنْتَ
در این ماه سپرهاى تندرستى و منّت خود را بوسیله انجام کامل اطاعتت بر ما تمام کن که براستى توئى
الْمَنّانُ الْحَمیدُ وَصَلَّى اللّهُ عَلى مُحَمَّدٍ و الِهِ الطَیِّبینَ وَاجْعَلْ لَنا فیهِ
پر نمعت ستوده و درود خدا بر محمد و آل پاکش و مقرر دار براى ما در این ماه
عَوناً مِنْکَ عَلى ما نَدَبْتَنا اِلَیْهِ مِنْ مُفْتَرَضِ طاعَتِکَ وَتَقَبَّلْها اِنَّکَ
کمکى از جانب خود براى انجام آنچه ما را بدان خواندى و طاعت واجب خود و بپذیر آن را که تو
الاْکْرَمُ مِنْ کُلِّ کَریمٍ وَالاْرْحَمُ مِنْ کُلِّ رَحیمٍ امینَ امینَ رَبَّ الْعالَمینَ
کریم ترین همه کریمانى و مهربانتر از هر مهربانى آمین . . . . . . اى پروردگار جهانیان

چهارم مجامعت با حلال خود کند و این از خصوصیّات این ماه است والاّ در ماههاى دیگر جماع در شب اوّل مکروه است
پنجم غسل شب اوّل ماه کند و روایت شده که هر که در شب اوّل ماه رمضان غسل کند خارش بدن به او نرسد تا ماه رمضان آینده
ششم در نهر جارى غسل کند و سى کف آب بر سر بریزد تا با طهارت معنوى باشد تا ماه رمضان آینده
هفتم زیارت قبر امام حسین علیه السلام کند تا گناهانش ریخته شود و ثواب حجّاج و معتمرین آن سال را دریابد
هشتم از این شب ابتدا کند به خواندن هزار رکعت نماز این ماه به نحوى که در آخر قسم دوّم ذکر شد
نهم دو رکعت نماز کند در این شب در هر رکعت حمد و سوره انعام بخواند و سؤال کند که حقّ تعالى کفایت کند او را و نگاه دارد او را از آنچه مى ترسد و از دردها
دهم بخواند دعاى اللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَکَ که در شب آخر ماه شعبان گذشت
دعاى امام جواد علیه السلام بعد از نماز مغرب
یازدهم بعد از نماز مغرب دستها را بلند کند و بخواند این دعاء وارده از حضرت جواد علیه السلام را که در اقبال است :
اَللّهُمَّ یا مَنْ یَمْلِکُ التَّدْبیرَ وَهُوَ عَلى کُلِّشَىْءٍ قَدیرٌ یا مَنْ
خدایا اى که تدبیر امور بدست او است و او بر هر چیز قادر است اى که
یَعْلَمُ خائِنَةَ الاْعْیُنِ وَما تُخْفِى الصُّدُورُ وَتُجِنُّ الضَّمیرُ وَهُوَ
مى داند خیانت چشمها را و آنچه را سینه ها پنهان کنند و دلها در خویش مستور دارند و او است
اللَّطیفُ الْخَبیرُ اَللّهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ نَوى فَعَمِلَ وَلاتَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِىَ
دقیق آگاه خدایا قرار ده ما را از کسانى که نیت کنند و بدنبالش عمل کنند و قرارمان مده از کسانى که بدبخت شده
فَکَسِلَ وَلا مِمَّنْ هُوَ عَلى غَیْرِ عَمَلٍ یَتَّکِلُ اَللّهُمَّ صَحِّحْ اَبْدانَنا مِنَ
و تنبلى کرد و نه از کسانى که بر غیر کار و کوشش اعتماد کنند خدایا سالم گردان بدنهامان را از
الْعِلَلِ وَاَعِنّا عَلى مَا افْتَرَضْتَ عَلَیْنا مِنَ الْعَمَلِ حَتّى یَنْقَضِىَ عَنّا
بیماریها و کمکمان ده بر آنچه واجب کرده اى بر ما از عمل تا بگذرد از ما این ماه تو در حالیکه
شَهْرُکَ هذا وَقَدْ اَدَّیْنا مَفْرُوضَکَ فیهِ عَلَیْنا اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِیامِهِ
آنچه را بر ما واجب فرموده بودى انجام داده باشیم خدایا ما را بر روزه این ماه کمک ده
وَوَفِّقْنا لِقِیامِهِ وَنَشِّطْنا فیهِ لِلصَّلاةِ وَلا تَحْجُبْنا مِنَ الْقِراَّئَةِ وَسَهِّلْ
و به شب زنده داریش موفقمان دار و براى خواندن نماز در این ماه نشاطى بما بده و از قرائت قرآن محروممان مدار و آسان
لَنا فیهِ ایتاَّءَ الزَّکوةِ اَللّهُمَّ لا تُسَلِّطْ عَلَیْنا وَصَباً وَلا تَعَباً وَلا سَقَماً
گردان بر ما پرداختن زکوة را خدایا چیره مگردان بر ما خستگى و سستى و نه رنج و نه بیمارى
وَلا عَطَباً اَللّهُمَّ ارْزُقْنا الاِْفْطارَ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ اَللّهُمَّ سَهِّلْ لَنا
و نه هلاکت را خدایا روزى ما کن افطار کردن از روزى حلال خدایا سهل کن بر ما
فیهِ ما قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِکَ وَیَسِّرْ ما قَدَّرْتَهُ مِنْ اَمْرِکَ وَاجْعَلْهُ حَلالاً
در این ماه آن سهمى را که از روزیت نصیب ما کرده اى و آسان گردان آنچه را طبق فرمانت مقرر داشته اى و قرارش ده حلال
طَیِّباً نَقِیّاً مِنَ الاْثامِ خالِصاً مِنَ الاْصارِ وَالاْجْرامِ اَللّهُمَّ لا تُطْعِمْنا
و پاک و پاکیزه از گناهان و خالص از معاصى و جنایات خدایا بر ما مخوران
اِلاّ طَیِّباً غَیْرَ خَبیثٍ وَلا حَرامٍ وَاجْعَلْ رِزْقَکَ لَنا حَلالاً لا یَشُوبُهُ
جز خوراکى پاک که نه پلید باشد و نه حرام و قرار ده روزیت را براى ما حلال که آلوده به چرکى
دَنَسٌ وَلا اَسْقامٌ یا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ کَعِلْمِهِ باِلاْعْلانِ یا مُتَفَضِّلاً عَلى
و بیماریها نباشد اى که دانائیش به نهان همانند دانائیش به آشکار است اى که
عِبادِهِ بِالاِْحْسانِ یا مَنْ هُوَ عَلى کُلِّشَىْءٍ قَدیرٌ وَبِکُلِّشَىْءٍ عَلیمٌ
بر بندگانش به احسان تفضل فرمود اى که او بر هر چیز توانا است و به هر چیز دانا
خَبیرٌ اَلْهِمْنا ذِکْرَکَ وَجَنِّبْنا عُسْرَکَ وَاَنِلْنا یُسْرَکَ وَاهْدِنا لِلرَّشادِ
و آگاه است ذکر خود را به ما الهام کن واز دشواریت ما را برکنار دار و به دستورات آسانت برسانمان و به کارهاى صواب راهنمائیمان کن
وَوَفِّقْنا لِلسَّدادِ وَاعْصِمْنا مِنَ الْبَلایا وَصُنّا مِنَ الاْوْزارِ وَالْخَطایا
و به کارهاى محکم و درست موفقمان بدار و از بلاها محفوظمان دار و از گناهان و خطاها نگاهمان دار
یا مَنْ لا یَغْفِرُ عَظیمَ الذُّنُوبِ غَیْرُهُ وَلا یَکْشِفُ السُّوَّءَ اِلاّ هُوَ یا
اى که نیامرزد گناهان بزرگ را جز او و برطرف نکند بدیها را جز او اى
اَرْحَمَ الرّاحِمینَ وَاَکْرَمَ الاْکْرَمینَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَیْتِهِ
مهربانترین مهربانان و کریمترین کریمان درود فرست بر محمد و خاندان
الطَّیِّبینَ وَاجْعَلْ صِیامَنا مَقْبُولاً وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْوى مَوْصُولاً وَکَذلِکَ
پاکش و روزه ما را مقبول درگاهت فرما و به نیکى و پرهیزکارى پیوندش ده و هم چنین
فَاجْعَلْ سَعْیَنا مَشْکُوراً وَقِیامَنا مَبْرُوراً وَقُرْانَنا مَرْفُوعاً وَدُعاَّئَنا
کوشش ما را مورد تقدیر و شب زنده داریمان را نیک پذیرفته و قرآن ما را (که خوانده ایم ) بالا رفته و دعامان را
مَسْمُوعاً وَاهْدِنا لِلْحُسْنى وَجَنِّبْنَا الْعُسْرى وَیَسِّرْنا لِلْیُسْرى وَاَعْلِ
مقرون به اجابت فرما و ما را به کار نیک هدایت فرما و از دشواریها برکنارمان دار و مهیامان بدار براى آسانها
لَنَا الدَّرَجاتِ وَضاعِفْ لَنا الْحَسَناتِ وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ
و درجات ما را بالابر و حسنات ما را دو چندان کن و روزه و نماز ما را بپذیر
وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ وَاغْفِرْ لَنَا الْخَطیئاتِ وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّیِّئاتِ
و دعاهاى ما را بشنو و خطاهاى ما را بیامرز و از گناهان ما درگذر
وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلینَ الْفائِزینَ وَلا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ
و قرار ده ما را از عمل کنندگان کامیاب و قرارمان مده از غضب شدگان و نه از
وَلاَ الضّاَّلّینَ حَتّى یَنْقَضِىَ شَهْرُ رَمَضانَ عَنّا وَقَدْ قَبِلْتَ فیهِ صِیامَنا
گمراهان تا بگذرد از ما ماه رمضان و تو روزه و شب زنده داریمان را پذیرفته باشى
وَقِیامَنا وَزَکَّیْتَ فیهِ اَعْمالَنا وَغَفَرْتَ فیهِ ذُنوبَنا وَاَجْزَلْتَ فیهِ مِنْ
و اعمال ما را پاک و پاکیزه کرده و گناهانمان را آمرزیده باشى و بهره ما را در این
کُلِّ خَیْرٍ نَصیبَنا فَاِنَّکَ الاِْلهُ الْمُجیبُ وَالرَّبُّ الْقَریبُ وَاَنْتَ بِکُلِّ
ماه از هر خیر و نیکى به حد کامل داده باشى که براستى توئى معبود اجابت کننده و پروردگار نزدیک و تو بر هر
شَىْءٍ مُحیطٌ

چیز احاطه دارى