راه وصال

[safirashgh]

تکلیف پانزدهم

تکذیب و درّ مدّعیان نیابت خاصّۀ حضرت مهدی- عجّل الله تعالی فرجه شریف- در عصر غیبت کبری، از تکالیف و وظایف مؤمنان است.


شیعۀ امامیه معتقد است که با فوت نایب خاص آن حضرت در غیبت صغری، شیخ علی بن محمّد سَمُری رضی الله عنه نیابت خاصّه و وکالت

از جانب امام زمان علیه السّلام خاتمه یافته است.


شیخ علی بن محّمد سَمُری رضی الله عنه چهارمین وکیل نایب خاص آن حضرت بوده است و به اعتقاد شیعۀ اثنی عشری و بر حسب

مذهب امامیه، نیابت خاصّه فقط مخصوص غیبت صغری است و در غیبت کبری، نیابت خاصّه و وکالت از جانب امام علیه السّلام

وجود ندارد.


امّا نیابت عامّۀ 1 آن حضرت در عصر غیبت کبری نه تنها ممکن و جایز است بلکه ادلّه و براهین، بر وجود و ثبوت نیابت

عامّۀ آن حضرت دلالت دارندو علمای عامل و واجد شرایطِ2 مذکور در لسان اهل بیت علیه السّلام، وکلا و نوّاب

عامّۀ آن حضرت می باشند.


راوی می گوید: (( در سالی که شیخ علی بن محمّد سمری از دنیا رفت، من در مدینة السلام

(بغداد) بودم و چند روزقبل از وفاتش نزد او حاضر شدم؛ او برای مردم نامه ای بیرون آورد. از آن نسخه برداشتم

که : بسم الله الرّحمن الرّحیم، ای علی بن محمّد سمری!

خداوند اجر برادرانت را در (فقدان) تو بزرگ بدارد.

همانا تو از امروز تا شش روز دیگر خواهی مرد، پس خود را مهیّا کن و به احدی وصیت نکن که پس از وفات تو،

جانشین تو گردد. به تحقیق غیبت کبری آغاز شده است؛ پس ظهوری نخواهد بود مگر بعد از اذن خداوند عزّوجّل

، و آن بعد از طولانی شدن وقت ظهور، و سخت شدن دل ها و پرشدن زمین از ستم است و به زودی در شیعیان

من کسانی می آیند که ادّعا می کنند مرا دیده اند. آگاه باشید هرکس قبل از خروج سُفیانی و صدای آسمانی،


ادّعای دیدار مرا نمود، او دروغ گو و تهمت زننده است و لا حَولَ و لا قُوَّةَ اِلّا بِااللهَ العَلِیِّ العَظیم.))3


اثبات نیابت خاصّه با یکی از این سه طریق ممکن است:


اوّل: نصّ صریح و تصریح خود امام زمان علیه السّلام؛

دوم: نصّ تصریح نایب خاص امام علیه السّلام؛


سوم: آشکار شدن و وقوع کرامات و امور خارق عادت، از طرف مدّعی نیابت خاصّه،


که نشانۀ ربط و ارتباط خاص او با خداوند متعال و آن حضرت، و تأکید اوست .


هر یک از نوّاب خاص امام علیه السّلام در عصرغیبت صغری، یا با نصّ خود امام علیه السّلام

و یا نصّ و تصریح نایب خاص پیشین او، تعیین و منصوب شده اند و دارای کرامات و امور خارق

عادات بسیاری بوده اند؛ بنابر این تا هنگامی که نیابت خاص شخصی، با ادلّۀ قطعی ثابت نشود،

نمی توان قایل به نیابت خاص اوشد و این ادّعای نیابت و هم چنین قبول آن حرام است.


در عصر غیبت کبری، حصول این طرق سه گانه، بعید، بلکه باطل و مردود است؛ زیرا به طور مسلّم

نه نصّ و تصریحی از طرف امام یا نایب خاص او وجود دارد و نه فردی یافت می شود که باکرامات و

ارائۀ آن ها، بتواند نیابت خاص خود را به اثبات رساند.


آری ممکن است فرد یا افرادی، مدّعی نیابت خاصّۀ امام زمان علیه السّلام باشند؛ امّا باید آن ها

را به طور جدی امتحان کرد و دید آیا هیچ یک از این طرق سه گانه، قائم بر نیابت خاصّۀ

آن فرد یا افراد هست یا خیر؟ با امتحان و دقّت نظر در قول، فعل، فکر، کردار و ادّعای فرد مدعّی

نیابت خاصّه، دروغ و فریب او به خوبی آشکار می شود. از آغاز غیبت کبری تا کنون، تحقّق هیچ یک از این راه های

سه گانه در احدی نه شنیده و نه دیده شده است .

روشن است که مدّعی نیابت خاصّه باید بیش و پیش از همه، عامل به شریعت و دین خدا بوده و کوچک ترین لغزشی

از او دیده نشود و همۀ واجبات رابه جا آورده و تمام محرّمات را ترک کند و از مکروهات بپرهیزد و مستحبّات

را انجام دهد و کرامات و خارق عادات او نیز باید بر ارتباط او با حضرت حجّة علیه السّلام

دلالت تام و کاملی داشته و نیابت خاص او را به اثبات رساند، که چگونگی آن نزد اهل فن روشن است.


آن جا که حضرت می فرمایند: (( هر کس ادّعای مشاهدۀ مرانمود، دروغ گوی تهمت زننده است))

به همین موضوع اشاره دارد،

یعنی اگر کسی ادّعا کند از طرف آن حضرت نیابت خاصّه دارد و ایشان را آن گونه که نوّاب خاص ملاقات می کرده اند،

ملاقات می کند، دروغ گو و تهمت زنند ه است و این مطلب ، همان قدر متیقن مدلول این روایت ،

در رد و نفی مشاهده و دیدار آن حضرت و تکذیب مدّعیان دیدار اوست .

----------------------------------------------------------------


1- ادلّۀ نیابت عامّه بسیار است که می توان آن ها را درکتاب های مربوط به مباحث ولایت فقیه جستجو نمود؛ به عنوان نمونه،

در تکلیف سیزدهم دو روایت در این مورد موجود است؛ یکی از حضرت امام حسن عسکری علیه السّلام

و دیگری از حضرت بقیة الله علیه السّلام


2- رساله های توضیح المسائل، احکام تقلید، مسألۀ 1.

3- کمال الدین ج2 ص516 باب45 ح 44