زبان ترکی - آذری

[mass night wolf]

با انكه در اصل و ريشه يكي بودند و به 3 شكل پارسي قديم و اوستايي و باستاني منقسم ميدانند و بيشتر زبانهاي كنوني ايران از شاخه هاي دگرگونزبانهاي اوستايي پهلوي ميباشد.

از انجا كه اوستا كتاب ديني زرتشت باستان بههمين زبان نوشته شده كه همان زبان مادها بود به زبان اوستايي معروف است.

اين پيامبر ايراني از ازربايجان و به احتمال قريب از مغان اردبيل و دمنه هاي كوههاي سبلان بر خاسته به اين ترتيب زبان اوستايي قديميترين زبان ارياييست و ميتوان گفت كه اردبيليان باستان بدان سخن ميگفتند.چون مادها شكست خوردند ، زبان پارسي بر اثر تسلط هخامنشيان به اين مناطق نفوذ يافت .ولي ساكنان اين مناطق باز زبان پيشين خود را حفظ كردند و به همان زبان مادي سخن ميگفتند. در عهد سلوكي ها ،اشكاني ها ،و ساساني ها نيز به زبان ازري سخن ميگفتند كه همان زبان مادي اميخته با لغاتي از بوميان پيشين بود.

زبان تركي

زبان تركي رهاورد تركان است كه با نفوذ تدريجي آنها در اين منطقه كم كم رايج گشته است. طوايف ترك نژاد براي بدست آوردن مراتع و چراگاه به سمت ايران آمدند ولي با اقتداري كه دولت هاي اشكاني و ساساني داشتند اجازه ورود به ايران نمي يافتند چون ساسانيان منقرض شدند و درنتيجه قبايل ترك بداخل ايران نفوذ كردند.

رواج زبان تركي در آذربايجان قبل از سلطنت صفويان

بعضي ها چنين پنداشته اند كه شاه اسماعيل صفوي اين زبان را رواج داد و آن را زبان مردم آذربايجان نمود در حاليكه در زمان او بيش از يكصد سال از آزادي و توطن قزلباش ها در آن نواحي مي گذشت و لذا وقتي كه شاه اسماعيل قيام كرد زبان تركي بين مردم آذربايجان شايع بود و عامه نيز بدان سخن مي گفتند.