این گونه بگوییم

[فاطمه گل]

ررسی آیات قرآن کریم نیز نشان می دهد که اغلب تأکیدها بر خوبی ها، درستی ها و نقاط قوت افراد است و ضعف و کژی کمتر مورد توجه قرار می گیرد. پروردگار عالم با توجه به توانایی ها و ظرفیت بشر می فرماید: «من در زمین انسان را خلیفه خود قرار دادم»(11)؛ «از روح خود در او دمیدم»(12) یا «ما بر آسمان ها و زمین و کوه های عالم امانت عرضه کردیم، همه از تحمل آن امتناع ورزیدند، تا انسان [ آن را[ پذیرفت»؛(13) «و به درستی که ما انسان را در زیباترین هیأت آفریدیم»(14).
از این رو، خداوند با تکیه بر توانایی ها، انسان را به احسان دعوت می کند و می فرماید: «اگر احسان و نیکی کنید در حقیقت به خود نیکی می نمایید»(15). خداوند که خالق انسان است، به دنبال عیب جویی از مخلوقش نیست و همواره از محاسن و خوبی های او می گوید: «خدا دوست نمی دارد کسی به عیب خلق، صدا بلند کند».(16)
با بررسی مجموعه این آیات، می توان چنین نتیجه گرفت که خداوند در مقابل ضعف های بشر، گذشت فراوان دارد و بیشتر بر نکات مثبت، درستی ها و راستی های او تکیه می کند. این نوع نگرش به انسان می فهماند که او هم باید نسبت به سایرین و حتی خود با دیدی مثبت بنگرد. خوبی های مردم را ببیند و به زبان خوش با آنها تکلم کند(17) و پیوسته نقاط ضعف و سستی خود و دیگران را در نظر نگیرد. البته این مسئله بدین معنا نیست که حقیقت را قلب سازد و از زشتی های حقیقی درگذرد، بلکه منظور آن است که انسان بتواند با خود و دیگران در تعاملی صحیح و سازنده، روابطی همراه با مهربانی و گذشت برقرار کند و در نتیجه در آرامش زندگی کند.
در این زمینه ائمه اطهار (علیهم السلام) نیز نکاتی بیان فرموده اند که هر یک راهشگای انسان برای یافتن نگاهی صحیح در جهت حفظ روابط درست و سالم با دیگران و شناختی واقعی از خود است. امام صادق (علیه السلام) از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل فرموده اند: «لغزش های مومنین را جست و جو نکنید، زیرا هر که در پی لغزش های برادرش باشد، خداوند لغزش هایش را دنبال می کند».(18)
همچنین امام محمد باقر (علیه السلام) فرموده اند: نزدیک ترین حالت بنده به کفر این است که با مردی عقد برادری در دین بسته باشد و لغزش ها و خطاهای او را شماره کند تا روزی او را به آنها سرزنش نماید».(19) نیز فرموده است: «بر شخص مسلمان واجب است، حتی اگر هفتاد گناه کبیره از مسلمان دیگری سراغ دارد، پرده پوشی نموده و آبرویش را حفظ کند».(20)