معنای پیروزی از دیدگاه قرآن

[boshra]

پیروزى یا فیروزى به معناى غالب شدن بر دشمنان و نیز فوز و كامیابى است.[1] معادل قرآنى این كلمه، ظفر، فتح و فوز است كه هنگام كامیابى[2] و گشایش به كارمى‌‌رود.[3] كلمات متعدد دیگرى مانند نصر، غلبه، سلطه، اظهار و معناى فوقیت و علو نیز به نوعى در ارتباط با این مفهوم هستند، افزون بر این،معناى پیروزى از فحواى برخى آیات نیز برداشت مى‌‌شود.
دائرة المعارف قرآن كریم، جلد 6، صفحه 553
پیروزى و شكست دو مفهوم متضاد و دو روى یك سكه هستند، چنان‌‌كه سخن از عوامل عدم پیروزى در واقع بررسى ادله شكست است. از كاربرد واژه‌‌هاى پیروزى در قرآن مى‌‌توان نتیجه گرفت كه سه ماده فتح، ظفر و علوّ در آنجا كه به معناىپیروزى به كار رفته‌‌اند به خداوند ارتباط داده شده و مخصوص مؤمنان گشته وتنها در پیروزی هاى ظاهرى به كار رفته‌‌اند. (فتح/48،1؛ صف/61، 13؛فتح/48،24؛ آل عمران /3،139؛ طه/20، 68) ماده «نصر» نیز همچون مواردگذشته، آنجا كه به معناى پیروزى آمده به خداوند نسبت داده شده و به صراحتاز دیگران نفى گردیده است (آل‌‌عمران/3،126؛ انفال/8،10)؛ اما ماده «غلبه»از سوى خداوند در بیشتر موارد براى مؤمنان به كار رفته (نك: انفال/8،65؛مائده/5،56) و تنها در یك مورد براى غیر مؤمنان استفاده شده است. (روم/30،2 ـ 3) نیز براى وعده پیروزى غیر مؤمنان، آنگاه كه گویندگان سخن، كافرانمانند شیطان و ساحران هستند از این ماده استفاده شده است. (انفال/8، 48؛شعراء/26،44) ماده غلبه تنها براى پیروزی هاى ظاهرى به كار رفته است. دو ماده اظهار و سلطه نیز داراى معناى گسترده‌‌ترى بوده، در پیروزى صالحان وكافران هر دو به كار رفته‌‌اند. (توبه/9، 33؛ توبه/9، 8؛ نساء/4،90؛حشر/59، 6)
ادامه دارد:
پی نوشت :
[1]. لغت‌‌نامه، ج 4، ص 5191، «پیروزى».
[2]. لسان العرب، ج 4، ص 519، «ظفر»؛ مجمع‌‌البحرین، ج 3، ص‌‌437، «فوز».
[3]. ترتیب العین، ص 194؛ لسان العرب، ج 2، ص 536، «فتح».

منبع:www.maarefquran.com